KE upraszcza WPR. Będzie więcej pieniędzy dla małych gospodarstw. Co jeszcze proponuje?

Jak zapowiedziano, tak zrobiono. Aby uprościć wspólną politykę rolną i zwiększyć konkurencyjność rolników, Komisja Europejska przedstawiła 14 maja br. obszerny pakiet środków ukierunkowanych na obciążenia administracyjne, kontrole, wdrażanie, reagowanie kryzysowe i potrzeby inwestycyjne sektora.

Zmiany te mogą zaoszczędzić do 1,58 mld euro rocznie dla rolników i 210 mln euro dla administracji krajowych, jednocześnie czyniąc płatności, niektóre wymogi i narzędzia kryzysowe bardziej elastycznymi i łatwiejszymi w zarządzaniu. Inicjatywa ta jest częścią szerszego wysiłku na rzecz uproszczenia, zgodnego z Kompasem Konkurencyjności UE i wspierającego konkurencyjność, odporność i cyfryzację sektora rolnego, a także młodych i ekologicznych rolników w szczególności.

- Rolnicy w całej UE podlegają ciężkim obowiązkom administracyjnym, które często nie odzwierciedlają rzeczywistości na miejscu. Ten ciężar regulacyjny jest czasochłonny i generuje koszty dla rolników i administracji krajowych. Prowadzi to do niższej akceptacji obowiązków i może również zniechęcać
do inwestycji - czytamy w komunikacie KE.

Aby sprostać tym wyzwaniom, Komisja proponuje obecnie ukierunkowane rozwiązania w postaci zestawu konkretnych zmian legislacyjnych opartych na doświadczeniu operacyjnym i obszernych opiniach zainteresowanych stron i państw członkowskich.

Uproszczony system płatności dla małych rolników

Aby uczynić go bardziej atrakcyjnym, roczna płatność ryczałtowa – czyli pojedyncza, roczna wypłata – limit dla małych rolników zostanie zwiększony z 1250 do 2500 euro. Celem tych płatności dla małych rolników jest promowanie bardziej zrównoważonego podziału wsparcia, wzmocnienie witalności obszarów wiejskich, gdzie małe gospodarstwa odgrywają kluczową rolę gospodarczą, oraz zmniejszenie obciążeń administracyjnych zarówno dla rolników, jak i władz. Ci rolnicy będą również zwolnieni z niektórych przepisów dotyczących ochrony środowiska (warunkowość), podczas gdy mogą korzystać z płatności, które nagradzają przyjazne dla środowiska rolnictwo (ekoschematy).

Uproszczone wymagania i kontrole środowiskowe

Pakiet uproszczeń ma na celu lepsze dostosowanie zróżnicowanych praktyk rolniczych i lokalnych warunków, przy jednoczesnym zmniejszeniu nakładania się z obowiązującymi przepisami krajowymi.

Na przykład certyfikowane gospodarstwa ekologiczne będą automatycznie uznawane za spełniające niektóre z unijnych wymogów środowiskowych dotyczących finansowania.

W przypadku niektórych bardziej wymagających wymagań rolnicy mogą skorzystać z zachęt do ochrony torfowisk i terenów podmokłych, zgodnie z zasadami dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska (chodzi tu o GAEC 2). To wsparcie pomoże im również przestrzegać krajowych przepisów wykraczających poza normy UE, zapewniając sprawiedliwe wynagrodzenie za ich wysiłki.

Aby zmniejszyć obciążenie administracyjne związane z kontrolami, kontrole zostaną usprawnione poprzez wykorzystanie satelity i technologii. Ponadto zostanie wprowadzona nowa zasada: tylko jedna kontrola na miejscu
rocznie na gospodarstwo.

Wzmocnione zarządzanie kryzysowe i prostsze procedury dla administracji krajowych

Rolnicy w UE dotknięci klęskami żywiołowymi lub chorobami zwierząt otrzymają lepsze wsparcie dzięki nowym płatnościom kryzysowym dostępnym w ramach planów strategicznych WPR oraz dzięki bardziej elastycznym i dostępnym narzędziom zarządzania ryzykiem.

Państwa członkowskie skorzystają z większej elastyczności w dostosowywaniu swoich planów strategicznych WPR, przy czym uprzednia zgoda Komisji będzie wymagana tylko w przypadku zmian strategicznych. Będzie to miało pozytywny wpływ na rolników, którzy szybciej skorzystają z wprowadzonych zmian.

Zwiększona konkurencyjność i digitalizacja

Drobni rolnicy łatwiej uzyskają wsparcie finansowe dzięki nowej, prostej opcji finansowania, oferującej do 50 000 euro w formie ryczałtu, aby pomóc poprawić konkurencyjność ich gospodarstw.

Administracje krajowe będą dodatkowo zachęcane do opracowywania interoperacyjnych systemów cyfrowych. Zgodnie z zasadą „zgłoś raz, wykorzystaj wielokrotnie” celem jest, aby rolnicy przesyłali swoje
dane tylko raz, za pośrednictwem jednego systemu, co pozwoli zaoszczędzić czas, obniżyć koszty administracyjne i usprawnić zarządzanie gospodarstwem.

Dalsze kroki

Wniosek ustawodawczy zostanie teraz przekazany Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w celu przyjęcia.

Oprócz zmian w głównych przepisach WPR, Komisja zaproponuje również w tym roku dalsze środki upraszczające, w tym z obszarów spoza rolnictwa, mające na celu zmniejszenie obciążeń związanych ze sprawozdawczością i
kontrolą oraz ułatwienie korzystania z nowych elastyczności oferowanych przez Omnibus uproszczenia WPR. Kroki te przedstawiono w planie działania.

Kontekst

Podczas obecnej kadencji Komisja zajmuje się priorytetowo nakładającymi się, niepotrzebnymi lub nieproporcjonalnymi przepisami, które nakładają nieuzasadnione obciążenia na przedsiębiorstwa w UE i uniemożliwiają
rozwój. Komisja wyznacza nowy kurs w kierunku uproszczenia przepisów UE, aby uczynić gospodarkę UE bardziej konkurencyjną i bardziej zamożną. Komisja ma jasny cel, jakim jest realizacja bezprecedensowego wysiłku na rzecz uproszczenia poprzez osiągnięcie co najmniej 25% redukcji obciążeń administracyjnych i co najmniej 35% dla MŚP do końca kadencji, bez podważania powiązanych celów politycznych.

Pierwszy pakiet „Omnibus” przyjęty w lutym obejmował daleko idące uproszczenie w obszarach sprawozdawczości w zakresie zrównoważonych finansów, należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju, mechanizmu dostosowania granic w zakresie emisji dwutlenku węgla,
taksonomii i europejskich programów inwestycyjnych.

W rolnictwie oznacza to zwiększenie konkurencyjności gospodarstw rolnych w UE przy jednoczesnym zmniejszeniu obciążeń administracyjnych zarówno dla rolników, jak i organów publicznych oraz uwzględnieniu różnorodnych sytuacji i potrzeb rolników w UE.

Przedstawiony 14 maja br. pakiet rolny opiera się na środkach upraszczających wprowadzonych już przez Komisję Europejską w 2024 r. Jest częścią szerszego procesu, który będzie kontynuowany w dalszej części roku w ramach przekrojowego pakietu uproszczeń legislacyjnych, ukierunkowanego na inne polityki mające wpływ na rolników, przedsiębiorstwa rolno-spożywcze i administracje.

Pakiet uproszczeń jest kluczowym elementem wizji rolnictwa i żywności przedstawionej przez Komisję w lutym 2025 r.

Źródło: www.farmer.pl