10 lat członkostwa Polski w UE - efekty dla rolnictwa i obszarów wiejskich

Akcesja do UE oznaczała dla polskiego rolnictwa i rybołówstwa istotną zmianę ekonomicznych warunków produkcji. W jej wyniku wdrożono w Polsce unijne polityki, w tym wspólną politykę rolną, wspólną politykę rybołówstwa i politykę handlową. Stosowane do tej pory przez Polskę instrumenty wsparcia w rolnictwie zostały dostosowane do zasad funkcjonowania na jednolitym rynku oraz do reguł dotyczących pomocy państwa.

Przed akcesją pojawiało się wiele obaw, że polskie rolnictwo i sektor spożywczy nie będą w stanie sprostać konkurencji , a Polskę zaleje żywność z krajów UE-15. Rolnicy obawiali się, że będą zmuszeni ograniczyć produkcję, a ich dochody zmniejszą się znacząco. Niepokój budziła perspektywa konkurowania z nowoczesnymi przedsiębiorstwami krajów UE. Obawy te nie sprawdziły się. Włączenie do jednolitego rynku europejskiego ujawniło silną pozycję konkurencyjną polskiego sektora rolno-spożywczego. Nastąpiło przyspieszenie procesów restrukturyzacyjnych i modernizacji. Jednocześnie stopniowo poprawiały się warunki życia i prowadzenia działalności gospodarczej na obszarach wiejskich.

Członkostwo Polski w UE z jednej strony oznaczało dostęp do znaczących środków z budżetu UE, z drugiej zaś wiązało się ze spełnianiem licznych standardów, wymogów i norm nałożonych na krajowe instytucje, rolników, czy przetwórców rolnych. Dostosowania do przepisów unijnych w sektorze rolnym nie obyły się bez kosztów i wyrzeczeń – z jednej strony rosły przychody z działalności rolniczej, z drugiej wzrastały koszty produkcji.

Członkostwo umożliwiło Polsce oraz pozostałym krajom UE-12 współdecydowanie o losach UE, w tym o zmianach jej polityk. Oznaczało to nie tylko zaangażowanie krajowych instytucji w proces decyzyjny UE, ale również większą aktywność poszczególnych środowisk i grup społecznych w stanowieniu prawa.

Bilans członkostwa Polski w UE dla sektora rolno-spożywczego jest zdecydowanie dodatni. Polska stała się ważnym producentem rolnym w UE. Od czasu akcesji, saldo handlu zagranicznego artykułami rolno-spożywczymi jest dodatnie, a udział sektora rolno-spożywczego w handlu ogółem systematycznie rośnie. W latach 2003-2013 eksport rolno-spożywczy wzrósł pięciokrotnie, a import niemal czterokrotnie. Poprawiła się sytuacja dochodowa rolników i społeczności zależnych od rybactwa, a konsumenci mają dostęp do produktów żywnościowych o wysokiej jakości, w cenach które są jednymi z najniższych w UE. Nastąpiło unowocześnienie rolnictwa i sektora przetwórczego oraz dostosowanie wielkości floty rybackiej do dostępnych zasobów.

Źródło:www.minrol.gov.pl