Perspektywa Wspólnej Polityki Rolnej w latach 2013-2020

Do najważniejszych polskich sugestii zmian w strukturze WPR należą:

  • wyrównanie wielkości dopłat bezpośrednich z wielkością płaconą „Starej Unii”,
  • zmiana kryteriów dopłat z tzw. historycznych (byłych plonów referencyjnych) na obiektywny, obecny stan produkcji,
  • Polska oraz Malta, Grecja, Łotwa, Cypr, Bułgaria, Republika Czeska, Estonia, Litwa, Rumunia i Portugalia nie zgadzają się na wydłużony okres konwergencji wielkości dopłat do 2019, a optują za grudniem 2013 roku,
  • Polska neguje przyspieszony proces zazielenienia (ekstensyfikacji produkcji na obszarach Nowej UE) i zmniejszenia obszaru produkcji, kwalifikowanego do dopłat bezpośrednich,
  • dyskutowana jest koncepcja obniżenia bardzo wysokich dopłat farmom wielkoobszarowym - swoista likwidacja „kominów” dopłat i skierowanie tej kwoty na II filar, czyli Rozwój Obszarów Wiejskich - koncepcja popierana przez Polskę,
  • kwoty proponowane przez członków starej UE na tzw. zazielenienie, kraje nowej UE proponują skierować na rozwój gospodarstw małoobszarowych (na dostosowanie kierunku produkcji do zasobów, na intensyfikację i unowocześnienie technologii),
  • Polska proponuje wzmocnienie filara II (PROW), tj. Rozwoju Obszarów Wiejskich,
  • generalnie polskie propozycje zorientowane są na aktywizację gospodarstw i dalszą intensyfikację produkcji - wzmacnianie finansowe już rynkowo aktywnych,
  • Polska jest zdecydowanie przeciwna tzw. cappingowi (od lat forsowanemu przez WTO), czyli stopniowemu zmniejszaniu wsparcia finansowego produkcji i kierowanie finansów dla II filaru, natomiast Polska sugeruje elastyczne traktowanie filarów I i II, co daje możliwość przenoszenia niektórych celów miedzy nimi,
  • sugeruje się utrzymanie systemu SAPS - jednolitej płatności obszarowej.

Wspólna polityka UE wobec producentów zbóż i trzody chlewnej
Wspólna polityka UE wobec producentów zbóż i trzody chlewnej zawarta jest w zapisach o Wspólnej Organizacji Rynków. Do najważniejszych zapisów o rynku zbóż należą:

  • skup interwencyjny nadwyżek zbóż celem podtrzymywania - stabilizacji ich cen. Dotyczy on pszenicy, kukurydzy, jęczmienia (w praktyce stosowany jest w skupie pszenicy). Dla polskich warunków kryteria tej interwencji są bardzo wygórowane: czas skupu 1 XI - 31 V, partie od 80 ton, z czasem płatności do 35 dni,
  • dopłaty bezpośrednie do produkcji zbóż i rzepaku oraz roślin strączkowych z UE,
  • 30% dopłaty uzupełniające z budżetu krajowego do zbóż z II filaru.

    Wspólna Polityka Handlowa:
  • dotyczy ochrony rynku zbóż (bez rezerw paszowych - rzepaku i strączkowych). Wyraża się ona w stosowaniu licencji importowo-eksportowych; obowiązuje tzw. klauzula SSG, nakładająca dodatkowe opłaty w handlu z krajami trzecimi,
  • Runda Urugwajska GATT/WTO od lat nakłania i nakazuje ograniczać wolumen subsydiów produkcyjnych, rynkowych i protekcjonizmu; najostrzej ogranicza wielkości dopłat eksportowych do zbóż,
  • WPR w eksporcie zbóż poza UE, po przekroczeniu limitów danego okresu, stosuje nakaz przetargów otwartych z kryterium cenowym z ograniczonym wsparciem finansowym; w ten sposób stabilizując cenę wewnątrz UE. W ostatnim okresie światowe ceny zbóż zbliżone są z unijnymi i nie zachodzi potrzeba stosowania tego instrumentu,
  • polscy eksporterzy w ograniczonym zakresie korzystają z dopłat eksportowych do zbóż, a ostatnio stosuje się je tylko do pszenicy. Stosowane kiedyś u nas dopłaty do kukurydzy poskutkowały zwiększeniem powierzchni jej uprawy oraz w plonowaniu i zbiorach.
    Instrumenty wsparcia produkcji i handlu dotyczące wieprzowiny:
  • regulacja WPR, wspierająca finansowo magazynowanie wieprzowiny, nie znalazła w Polsce szerszego zastosowania,
  • subsydiowanie eksportu wieprzowiny poza obszar UE nie pochłonęło większych kwot, z uwagi na małe ilości jej wyeksportowania, ostatnio całkowicie wstrzymane,
  • w ramach WPR UE obowiązuje jednolita taryfa celna w eksporcie do krajów trzecich.


Wspólna Polityka Rolna wobec producentów świń od lat stosuje marginalne wsparcie finansowe. Nawet pośrednie instrumenty, jak proprodukcyjne wsparcie uprawy i sprzedaży zbóż, są już minimalizowane w postaci ograniczenia limitu eksportu poza UE tylko do pszenicy i tylko do wolumenu 3 mln ton, z czego wyłączona jest zupełnie pszenica
durum.


W obecnych zapisach nie odnotowano propozycji nowych narzędzi czy instrumentów wsparcia hodowców ani producentów trzody chlewnej.

Źródło:www.agronews.com.pl